उष्मालाट नियंत्रणासाठी नागरिकांच्या सुरक्षेसाठी ठोस उपाययोजना करावी जिल्हाधिकारी बुवनेश्वरी एस.

 उष्मालाट नियंत्रणासाठी नागरिकांच्या सुरक्षेसाठी ठोस उपाययोजना करावी जिल्हाधिकारी बुवनेश्वरी एस.

--------------------------------

रिसोड प्रतिनिधी

 रणजीत सिंह ठाकुर 

--------------------------------

वाशिम ,दि.३ एप्रिल (जिमाका) दरवर्षी वाढत्या तापमानामुळे उष्माघात आणि उष्णतेच्या लाटेचा नागरिकांवर गंभीर परिणाम होत आहे. वाढत्या उष्णतेच्या संकटाला तोंड देण्यासाठी राज्य शासनाने "उष्मालाट SOP 2025" जारी केली आहे. या मानक कार्यपद्धतीमध्ये (Standard Operating Procedure - SOP) प्रशासन, आरोग्य विभाग, स्थानिक स्वराज्य संस्था आणि नागरिक यांच्यासाठी महत्त्वाच्या मार्गदर्शक सूचना जिल्हाधिकारी बुवनेश्वरी एस यांनी दिल्या.याप्रसंगी उपविभागीय अधिकारी कैलास देवरे, जिल्हा आरोग्य अधिकारी डॉ पीएस ठोंबरे, राज्य उत्पादन शुल्क अभिनव बालूरे, नगरपरिषदेचे मुख्याधिकारी निलेश गायकवाड यांची प्रमुख उपस्थिती होती. या कार्यक्रमात त्यांनी प्रशासनाच्या तयारीचा आढावा घेतला आणि नागरिकांनी या SOP चे काटेकोर पालन करण्याचे आवाहन जिल्हाधिकाऱ्यांनी यावेळी केले.

उष्मालाट एसपीओचे यशस्वी सादरीकरण 

1. नागरिकांसाठी घ्यावयाच्या दक्षता सूचना

उन्हाळ्यात दुपारच्या वेळी (११ ते ४ वाजेपर्यंत) शक्यतो बाहेर जाणे टाळावे.

शरीरात पाण्याची कमतरता होऊ नये म्हणून भरपूर पाणी प्यावे आणि ओआरएस तसेच लिंबूपाणी, ताक, फळांचे रस यांसारखे घरगुती द्रव पदार्थ सेवन करावेत.

हलके, सैलसर आणि सूती कपडे परिधान करावेत. डोक्यावर टोपी, गॉगल आणि छत्रीचा वापर करावा.

उष्णतेच्या लाटेच्या वेळी थेट उन्हामध्ये कष्टाची कामे टाळावीत.

लहान मुले, गर्भवती महिला, वृद्ध आणि दीर्घकालीन आजार असलेल्या व्यक्तींनी विशेष काळजी घ्यावी.

2. प्रशासकीय यंत्रणेसाठी विशेष उपाययोजना

आरोग्य विभागाकडून शासकीय व खासगी रुग्णालयांमध्ये उष्णतेशी संबंधित आपत्कालीन परिस्थितीसाठी विशेष कक्ष स्थापन करणे.

अत्यावश्यक सेवा पुरवठादारांनी (वीज, पाणी, वाहतूक इ.) सतर्क राहून अखंड सेवा सुनिश्चित करावी.

स्थानिक प्रशासनाने सार्वजनिक ठिकाणी जलपान केंद्रे उभारावीत आणि सावलीच्या जागांची व्यवस्था करावी.

कामगार व श्रमिकांसाठी उद्योग व बांधकाम स्थळांवर उष्णतेपासून संरक्षण मिळेल यासाठी विशेष नियोजन करणे.

हवामान खात्याच्या इशाऱ्यांवर सतत लक्ष ठेवून नागरिकांना वेळीच सूचना देणे.

3. शाळा, महाविद्यालये आणि कार्यस्थळांसाठी सूचना

उन्हाळ्यात शाळा आणि महाविद्यालयांचे वेळापत्रक समायोजित करून दुपारच्या वेळेतील सत्रे कमी करावीत.

विद्यार्थ्यांसाठी शुद्ध पाणी आणि निवाऱ्याच्या सुविधा उपलब्ध करून द्याव्यात.

कार्यालये आणि कारखान्यांमध्ये कामाचा वेळ लवचिक ठेवून गरजेनुसार वेळापत्रकात बदल करावा.

अत्यावश्यक नसलेल्या मैदानी खेळ आणि उपक्रम टाळण्याचा सल्ला देण्यात यावा.

4. उष्माघाताच्या तक्रारीसाठी आपत्कालीन संपर्क केंद्रे

प्रत्येक जिल्ह्यात नियंत्रण कक्ष कार्यान्वित करण्यात येणार असून त्वरित वैद्यकीय मदतीसाठी हेल्पलाइन क्रमांक जाहीर करण्यात येतील.

सार्वजनिक आरोग्य केंद्रांमध्ये उष्णतेच्या लाटेसंबंधी लक्षणे असलेल्या रुग्णांसाठी विशेष सुविधा ठेवण्याचे निर्देश.

नागरिकांना उष्णतेच्या तडाख्यापासून सुरक्षित राहण्यासाठी शासनाच्या आरोग्य विभागाने मार्गदर्शक तत्वे जारी केली आहेत.

शासनाचे आवाहन आणि निष्कर्ष

राज्य शासनाने नागरिकांना आणि प्रशासनाला "उष्मालाट SOP 2025" चे काटेकोर पालन करण्याचे आवाहन केले आहे. योग्य खबरदारी घेतल्यास उष्माघातासारख्या गंभीर आरोग्य समस्यांना टाळता येऊ शकते. प्रशासनाने वेळीच आवश्यक पावले उचलल्यास आणि नागरिकांनीही जबाबदारीने वागल्यास, महाराष्ट्रात उष्णतेच्या लाटेमुळे होणारे धोके मोठ्या प्रमाणावर कमी करता येतील.

ही SOP प्रभावीपणे राबवण्यासाठी राज्य शासन आणि स्थानिक प्रशासन यांची जबाबदारी महत्त्वाची ठरणार आहे. उष्णतेच्या लाटेपासून स्वतःचा आणि आपल्या कुटुंबाचा बचाव करण्यासाठी नागरिकांनी शासनाने दिलेल्या सूचनांचे पालन करावे, असे आवाहन प्रशासनाने केले आहे.माहितीचे सादरीकरण जिल्हा आपत्ती व्यवस्थापन अधिकारी शाहू भगत यांनी केले. बैठकीला यंत्रणांचे विभाग प्रमुख उपस्थित होते.